Ríkisstjórn Íslands ákvað haustið 1995 að 16. nóvember ár hvert yrði dagur íslenskrar tungu. Var dagurinn valinn vegna þess að hann er fæðingardagur Jónasar Hallgrímssonar. Hefur menntamála- og menningarmálaráðuneytið árlega beitt sér fyrir sérstöku átaki í þágu íslensks máls á þessum degi og beinir þar með athygli þjóðarinnar að stöðu tungunnar, gildi hennar fyrir þjóðarvitund og alla menningu.
Í Safnahúsi er dagsins minnst með uppstillingu höfundarverka handhafa verðlauna Jónasar Hallgrímssonar á Héraðsbókasafninu. Auk þess er hér birt fallegt kvæði Snorra Hjartarsonar skálds er vísar til arfleifðar Jónasar og ber heitið Jónas Hallgrímsson. Snorri Hjartarson var fæddur á Hvanneyri og bjó í Borgarfirði fram á unglingsár, á Ytri Skeljabrekku og í Arnarholti. Sem ungur maður bjó hann um skeið í Noregi þar sem hann lagði m. a. stund á myndlist. Hann kom heim árið 1936 og var bókavörður á Borgarbókasafninu í Reykjavík. Snorri samdi eina skáldsögu á norsku á meðan hann dvaldi í Noregi en heima á Íslandi var hann þekktur sem ljóðskáld en hann gerði líka eitthvað af því að þýða ljóð. Hann vandaði mjög til verka í ljóðagerð sinni og eftir hann liggja aðeins fjórar ljóðabækur. Í ljóðum Snorra má oft finna fallega liti sem hann málar með orðum. Annað einkenni ljóða hans eru friðsælar myndir úr ríki íslenskrar náttúru, en hann var mikill unnandi hennar og ferðaðist mikið um Ísland með vinum sínum.
Jónas Hallgrímsson
Döggfall á vorgrænum víðum
veglausum heiðum,
sólroð í svölum og góðum
suðrænum blæ.
Stjarnan við bergtindinn bliknar,
brosir og slokknar,
óttuljós víðáttan vaknar
vonfrjó og ný.
Sól rís úr steinrunnum straumum,
stráum og blómum
hjörðum og söngþrastasveimum
samfögnuð býr.
Ein gengur léttfær að leita:
lauffalin gjóta
geymir nú gimbilinn hvíta,
gulan á brár.
Hrynja í húmdimmum skúta
hljóðlát og glitrandi tár.
Kvæði (1944)
Comments are closed